Author: Soe Min

စစ်ကျွန်ပညာရေးဆိုတာ ဘယ်လိုဟာမျိုးလဲ လို့ မသိတဲ့လူတွေက မေးကြတယ်။ စစ်သားတွေက ပညာရှင်တွေကို သူတို့လက်အောက်မှာ ကျွန်ခံခိုင်းချင်လို့ ဦးနှောက်အသိဉာဏ်တွေကို မဖွံ့ဖြိုးအောင် ခြေသုတ်ပုဆိုး မြွေစွယ်ကျိုးဖြစ်အောင် လေ့ကျင့်သင်ကြားပေးတဲ့ ပညာရေးစံနစ်ကို စစ်ကျွန်ပညာရေး လို့ ခေါ်ပါတယ်။ ဘဝတစ်သက်တာ ဆည်းပူးသင်ကြားထားခဲ့သမျှ ပညာရပ်ပိုင်းမှာ တဘက်ကမ်းခတ်စေကာမူ စစ်သားတွေ အသုံးချဖို့ထက် ပိုအသုံးမဝင်တဲ့ ဦးနှောက်တွေဟာ စစ်ကျွန်ပညာရေးရဲ့ ထွက်ကုန်တွေပေါ့။ မမြင်ဖူးရင် စစ်ဗိုလ်တွေ ဖိနပ်ဦးကို နဖူးတိုက်ခစားနေရတဲ့ ပါမောက္ခကြီးတွေကို ကြည့်လိုက်။ သူတို့မှာ ယုံကြည်ချက်ဆိုတာ မရှိတော့ဘူး။ အလိုက်သင့် ခစားဝန်းရံဖို့ပဲ တတ်တော့တယ်။ ဟိုက ဩဝါဒပေးရင် ဘုတ်အုပ်ကလေးနဲ့တောင် ထုတ်မှတ်ပြရတာ။ ခိုင်းသမျှလည်း ဘာပဲလုပ်ရလုပ်ရ ဆိုတဲ့ အစားမျိုး။ စစ်ကျွန်ပညာရေးရဲ့အစဟာ ဦးနေဝင်းကြီး အာဏာသိမ်းလိုက်တဲ့ဆီက စတာပဲ။ သူ့ဩဇာ မနာခံပဲ ကလန်ကဆန်လုပ်တဲ့ […]

လှထုံတို့ရွာအကြောင်းလေး မရေးတာကြာပြီ လို့ သတိတရ တမ်းတကြသူတွေကို အားနာပါတယ်။ သွားလမ်းသာသလို ပြန်လမ်းဖြောင့်စေဖို့အတွက် ခြေသံလုံအောင် ထိန်းရတာကြောင့် အဆင့်ဆင့်သော စစ်ဆေးရေးဂိတ်က လူတွေဆီကို “ပြန်ပါဦးမယ် ပြန်ဦးမယ်” သတင်းပို့ နှုတ်ခွန်းမဆက်နိုင်တာပါ။ သို့သော်လည်း ရွာကလူတွေနဲ့ဖြင့် တစ်လလုံးလုံး မဆုံးနိုင်အောင် နှုတ်ဆက်ပွဲချည့် ကျင်းပနေရတယ်။ အဲ့သလောက်လှည့်ပတ်နှုတ်ဆက်နေတာတောင် နောက်တစ်နေ့ကျတော့ တွေ့ပြန်ပါပြီ။ ပြန်မှမပြန်နိုင်သေးပဲကိုး။ မပြန်ဆို လူနာကျန်နေသေးတာလေ။ ကိုဗစ်စင်တာပိတ်ပွဲကြီး ကျင်းပပြီးလို့ ဆေးတွေပစ္စည်းတွေ ထုတ်ပိုးသိမ်းဆည်းနေခိုက်မှာမှ အမောဖောက်တဲ့ အသည်းအသန် လူနာတစ်ယောက် ရောက်လာခဲ့တယ်။ ဖျားတယ် ချောင်းဆိုးတယ် မောတယ်။ အောက်ဆီဂျင်တွေ ကျနေတယ်။ မြင်တာနဲ့ ကိုဗစ်မှန်းလည်း သိသာတယ်။ နှာခေါင်းတို့ပတ် မယူပဲထားရကောင်းမလား မသိပါဘူးပေါ့။ တော်နေကြာ စစ်လိုက်မှတွေ့နေရင် ကိုယ်ပဲတိုင်ပတ်နေမယ်။ သို့သော် မနေနိုင်ပါဘူးလေ။ စစ်လိုက်တော့ ပိုးကလည်း […]

ဘူတန်က ပြန်ခါနီးအချိန် ၂၀၁၁ နှစ်မဆန်းခင်က စာတွေ စရေးလာခဲ့တာဆိုတော့ အခုဆိုရင် စာရေးသက် ၁၀ နှစ်ကျော် ရှိလာခဲ့ပါပြီ။ စာအုပ်ဆိုင်တွေမှာ သွားမေးရင် ဘယ်သူမှ ကြားဖူးမှာ မဟုတ်ပေမယ့် စာအုပ် ၄ အုပ် ပုံနှိပ်ထုတ်ဝေဖူးပါတယ်။ မဂ္ဂဇင်း နဲ့ ဂျာနယ်တွေ ထဲမှာလည်း ကိုယ်ရေးတဲ့စာတွေ ဖော်ပြဖူးသားပဲ။ ဖိတ်တဲ့ခေါ်တဲ့သူရှိပြီး စိတ်ဝင်တစားနားထောင်မယ့်သူ ရှိရင် ဟောပြောပွဲတွေမှာ သုံးလေးခါလောက် စကားလိုက်ပြောဖူးပါတယ်။ ခုထက်ထိတော့ ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ် စာရေးတဲ့သူတစ်ယောက်အနေနဲ့ မခံယူပါဘူး။ စာရေးဆရာတွေနဲ့တွေ့ရင် စာဖတ်ပရိသတ်အနေနဲ့ပဲ ခင်မင်မိတ်ဆက်ပါတယ်။ ကိုယ့်ဘာသာကိုယ် အဆင့်သတ်မှတ်ရင် အပျော်တမ်းဝါသနာရှင်အဆင့် amateur လို့သာ စာရင်းသွင်းပြီး professional တန်းထဲတော့ မဝင်ဘူးလို့ သဘောပေါက်ပါတယ်။ ဝါသနာပါလို့သာ လုပ်နေတာ အသက်မွေးစားလို့မှ မရပဲလေ။ သို့သော်လည်း ဆယ်နှစ်တိုင်တိုင် […]

မျှော်လင့်ထားတဲ့အရာတွေက ဖြစ်ချင်မှဖြစ်လာတတ်ပေမယ့် မမျှော်လင့်သော အဖြစ်အပျက်တွေက ဖြစ်ချင်ဖြစ်လာတယ်ဆိုတာ သဘာဝပါပဲ။ “ဆရာကလည်း ချဲထိုးတဲ့လူနဲ့ ပေါက်တဲ့လူ ဘယ်သူကများလဲ။ စဉ်းစားကြည့်ပါဦး။ ဆရာ့ဘက်က အကွက်တစ်ရာ မျှော်လင့်ပြီးထိုးလည်း တကယ်ပေါက်မယ့် ဂဏန်းက တစ်ကွက်တည်းရယ်။” တဲ့။ ဟုတ်တာပေါ့။ လှထုံတောင် Probability ဆိုတဲ့ ဖြစ်တတ်တန်ရာ အလားအလာကို မှန်းဆတွက်ချက်တတ်သေးရင် ကိုယ့်ဘက်က ပြိုင်မငြင်းတော့ပါဘူး။ သို့သော် ကိုယ်ပြောချင်တာက မျှော်လင့်ပြီး ဖြစ်မလာတဲ့အရာတွေ အကြောင်း မဟုတ်ပါဘူး။ မမျှော်လင့်ပဲ ဖြစ်လာတဲ့ ဖြစ်ရပ်တွေ။ ဟိုးနေ့တုန်းက ဆေးခန်းကို ရွာလည်ကျောင်းက ကိုရင်လေးတွေ ရောက်လာတယ်။ အားလုံးပေါင်းလေးပါး။ အသက်က ရှစ်နှစ်က ဆယ်နှစ်အရွယ်။ ညကမှစပြီးဖျားတာ အကုန်အတုံးအရုံးပဲ။ အရင်တပါတ်က သူတို့ကျောင်းမှာ COVID vaccine ထိုးပေးတယ်လေ။ ကိုရင်တွေတော့ မပါဘူး။ နှာခေါင်းတို့ပတ်ယူကြည့်တော့လည်း […]

မိုးလေပွင့်လင်းလာပြီမို့ စာရေးတံမဲပွဲတို့ ဆွမ်းဆန်စိမ်းလောင်းပွဲတို့နဲ့ ရွာထဲမှာ စီတန်းလှည့်လည်တာလေးတွေ စည်ကားလို့လာပါပြီ။ ညနေရေခပ်ချိန်ရောက်လာရင်တော့ ရွာကလုံမပျို လုလင်ပျိုလေးတွေရဲ့ ဆန္ဒဖော်ထုတ်တဲ့ စီတန်းလှည့်လည်ပွဲတွေ မကြာခဏ လုပ်ကြပါတယ်။ အင်တာနက်မရတာတောင် ရွာက ဓါတ်ပုံဗီဒီယိုတွေဟာ သတင်းမီဒီယာ စာမျက်နှာအထိလည်း စဉ်ဆက်မပြတ် တက်လျက်ပါပဲ။ တခြားအရပ်ဒေသတွေလို နောက်ကနေ ဖမ်းဆီးသတ်ဖြတ် ရိုက်နှက်နှိမ်နှင်းတာတွေမပါပဲ အေးအေးချမ်းချမ်း လူစုခွဲပြီး ပြန်သွားလို့ရတာကတော့ ဒီအရပ်ရဲ့ မင်္ဂလာတစ်ပါးဗျ။ ဒီမှာကတော့ ရဲစခန်းရှေ့မှာ တို့အရေး လုပ်လည်း ရဲတွေက မျက်စောင်းနဲ့တောင် ထွက်မထိုးပါဘူး။ သို့သော်လည်း ဟိုတစ်ရက်ကတော့ မနက်စောစောစီးစီး ယူနီဖောင်းအပြည့်အစုံ လက်နက်ကြီးလက်နက်ငယ်တွေ ကိုင်ဆောင်လို့ ရွာထဲမှာ စီတန်းလှည့်လည်တာတွေ့မိတယ်။ အစကတော့ လာနေကျလူတွေပဲမှတ်တာ။ သူတို့မှန်း မသိသေးဘူး။ သေချာကြည့်တော့မှ လက်မောင်းမှာ ဗန္ဓုလခမောက်ကြီး ဖြစ်နေတယ်။ ကြားသားမိုးကြိုး။ ဘာများလုပ်ဦးမယ် မသိပါဘူး။ […]