၈.၈.၈၈ တုန်းက ကိုယ့်အသက်က ၂၁ နှစ်ပဲ ရှိပါသေးတယ်။ ဒါပေမယ့် ဘာတွေ ဘယ်လို ဖြစ်ခဲ့သလဲဆိုတာ မှတ်မိတယ်။ မှတ်သားထားတယ်။ စာတွေလည်း ရေးခဲ့တယ်။ “ပါပီမ” ကြည့်ပြီး ကျောင်းသားတွေကို အထင်သေးတဲ့စိတ်ဓါတ်မျိုး မဖြစ်ခဲ့သလို “အဖေနဲ့သားများ” ကြည့်ပြီး စစ်တပ်ကို အထင်ကြီးတဲ့စိတ်လည်း တစ်ခါမှ မဖြစ်ဖူးဘူး။ ဒါတွေက psy-war တွေ၊ အလိမ်အညာတွေ၊ သမိုင်းအမှန်ကို လုပ်ကြံဖျောက်ဖျက်တဲ့ မိုးလုံးပြည့် မုသာဝါဒတွေ ဆိုတာ သဘောပေါက်တယ်။ မြန်မာနိုင်ငံသား သန်း ၅၀ မှာ အဲ့သလောက်ဉာဏ်ရည်၊ အဲ့သလောက် မှတ်ဉာဏ်ရှိတဲ့သူ လူတစ်ရာနှစ်ရာမှ ရှိပါလေစ လို့ အခုချိန်မှာ သံသယဝင်မိတယ်။ သိပ်ပြီး မေ့လွယ်ပျောက်လွယ် နေကြတာပဲ။ ဒါတောင်ကိုယ်က အဲ့ဒီအချိန်တုန်းက activist တစ်ယောက် အနေနဲ့ […]
Author: Soe Min
နင် ဘယ်သူလဲ။ ငါ ဘိုဘိုဟန်။
အိပ်မက်ထဲမှာ ရွှေတိဂုံဘုရားပေါ်ရောက်သွားတယ်။ အပြင်မှာ မိုးတွေ တအားသည်းနေတော့ တအုန်းအုန်းတဒိုင်းဒိုင်း မိုးသံလေသံတွေဟာ အိပ်မက်ထဲကို လေယာဉ်သံတွေအဖြစ် လိုက်လာပါတယ်။ “လေယာဉ်လာတယ်” ဆို ရင်ပြင်နဲ့ အုတ်တံတိုင်းကြား ဝပ်နေရင်းနဲ့ လိုက်ရေတာ ဆယ်စီးလောက်တော့ မကဘူး။ ဟပ်စကီးတွေက ခေါင်းပေါ်နားထိ နိမ့်နိမ့်ကလေး ဝဲလာတယ်။ အဲ့ဒါကို စိတ်ဒဏ်ရာ လို့ ခေါ်တယ်လေ။ မြန်မာပြည် တနံတလျားက ကလေးလူကြီး၊ ကျားမမရွေး ဒီလိုအိပ်မက်ဆိုးကြီးတွေ မက်ဖူးလိမ့်မယ်။ မြို့မှာနေတဲ့လူတွေလည်း အိပ်မက်ဆိုးတွေ မက်ကြမှာပါ။ အိမ်ရှေ့မှာ စစ်ကားကြီး လာရပ်တယ်။ အုပ်ကြီးနဲ့ လက်နက်ကိုင်တွေ အိမ်တံခါးလာခေါက်တယ်။ ဘယ်ကမှန်းမသိတဲ့ မျက်နှာစိမ်းတွေက “မေးစရာလေးရှိလို့ ခဏလိုက်ခဲ့ပါ။” လာခေါ်တယ်။ လူတိုင်းတော့ မက်ဖူးကြမှာပဲလေ။ လူသက်ကုန်ပြီး ခွေးသက်နဲ့နေရတာ ဒုတိယစာမျက်နှာတောင် လှန်နေပြီ မဟုတ်လား။ ဖိနှိပ်သူတွေမှာ အပြစ်ရှိတာလား၊ […]
ရုန်းထွက်ကြဖို့ အချိန်တန်ပြီ
မိုးတွေကရွာ၊ လမ်းတွေကပျက်ရတဲ့အထဲ နန့်မွန်း၊ မိုင်းနောင်ကနေ ကားရောလူရော အဝင်အထွက်တွေ ပိတ်ချလိုက်တော့ ဖားကန့်လမ်းတကြောလုံး စားနပ်ရိက္ခာတွေ ပြတ်တောက်ရှားပါးကုန်ပါတယ်။ ဈေးတွေနာတွေ ကြီးလိုက်တာ ဆိုတာကတော့ မိုးကိုပျံနေတာပဲ။ ဈေးသာရှိပြီး ကုန်ကမရှိတော့ ဆိုင်တွေလည်း ပိတ်ကုန်တာပေါ့။ ကိုယ့်အခင်းထဲရှိတာကလည်း ခုကာလဆို ဆူးပုတ်၊ မျှစ်၊ ရုံးပတီ၊ ချဉ်ပေါင်ပဲ ရှိတယ်။ ဘူးသီး ခရမ်းသီးတောင် အလွယ်တကူ ရှာမရ။ ဘယ်တတ်နိုင်မလဲ။ survival skill တွေ ထုတ်သုံးကြရုံပေါ့။ မြေပဲဆန်၊ အာလူး၊ ကုလားပဲ၊ အသားခြောက်တွေကို တစ်မျိုးပြီးတစ်မျိုး မရိုးအောင် စီမံချက်ပြုတ် စားသောက်တော့တယ်။ ထမင်းလေးသုပ်လိုက်၊ ခေါက်ဆွဲလေးသုပ်လိုက်၊ လက်ဘက်ထမင်းလေးနယ်လိုက်။ ဆီချက်ခေါက်ဆွဲလေး လုပ်လိုက်။ ရှိတာလေးနဲ့ ဝအောင်စားကြတာပေါ့။ ခုထက်ထိတော့ မငတ်သေးပါဘူး။ ငတ်တော့လည်း အသေခံပြီး ထွက်တိုက်ကြလိမ့်မယ်။ ကိုယ် […]
မင်း သွားမယ်ဆိုရင် သွားလိုက်တော့
ဪ လောက လောက။ တော်တော်လောတဲ့ ဤလောကပါလေ။ ကိုယ့်ဘာသာကိုယ် “တရုတ်ဟူသမျှ ဂုဏ်ရှိစွ” ဆိုပြီး တိဘက်က နှဲ့လိုက်၊ ယူနန်က နှဲ့လိုက်၊ ရှင်းကျန်းက နှဲ့လိုက်နဲ့ နည်းနည်းစီ နှဲ့နေတာ။ အခု “မွန်ဂိုးလီးယားက ပတ်နှဲ့မယ်ကွာ။” ဆို ဂျင်ဂျစ်ခန်ကြီးအကြောင်း လိုက်ရှာဖတ်တုန်း ရှိသေးတယ်။ ခွန်ထိုင်း နဲ့ ခမာတွေနဲ့ ထချကုန်ကြလို့ အင်ဒိုချိုင်းနားဘက် ပြန်ဆင်းဖတ်ရဦးမယ်။ အိမ်စာတွေကလည်း ပေးလိုက်ပြန်ပြီဟာ။ သူတို့လုပ်တာနဲ့ ဒီမှာ နိုင်ငံရေးဗဟုသုတတွေ အရမ်းပြည့်ဝနေပြီ။ ယူကရိန်း-ရုရှား ကြားထဲ ဝင်ငန်လိုက်။ အစ္စရေး-အီရန် စစ်ပွဲထဲ ဝင်သုံးသပ်လိုက်နဲ့။ နေရာတကာ ဆရာကြီး အိမ်သာတက်ရင် အကြာကြီး။ ညည်းတို့ဟာက ကျော်မကောင်း ကြားမကောင်းပါ လှထုံရယ်။ အဲလေ ပေထုံရယ်။ မျိုးကျော့မြိုင် နဲ့ မခိုင်ကြီးတို့ […]
အလယ်ကလူ စကားဝဲ၏
ဘူတန်မှာ ဘုရားရှိခိုးကြတဲ့အခါ မတ်တပ်ရပ်လျက်ကနေ မှောက်လျားကြီးထိုးပြီး ရှိခိုးလေ့ရှိကြတယ် လို့ ပြောခဲ့ဖူးပါတယ်။ ဗုဒ္ဓဂါယာ ဘုရားဖူးသွားတုန်းကဆို ဘယ်သူ ဘယ်လို ရှိခိုးသလဲ ကြည့်ရင် ဘယ်နိုင်ငံက လာသလဲ ခန့်မှန်းလို့ ရတယ်။ လက်အုပ်ချီပြီး ဦးချတာချင်း တူတာတောင် မြန်မာတွေ ဦးချနည်းက ထိုင်းတွေနဲ့ မတူဘူး။ သူတို့က ခါးစောင်းလေးလိမ်ပြီး ဦးချတယ်။ လေယာဉ်မယ်လေးတွေ လက်အုပ်ချီ နှုတ်ဆက်တာတောင် ဆာဝါဒီးခပ်က ရင်ညွန့်အောက်မှာ နှိမ့်ထားတယ်။ နမာ့စတေးက မေးစေ့နားအထိကပ်ထားပြီး ခေါင်းလေးယမ်းတာ အဆစ်ပါတယ်။ ဗမာတွေလက်အုပ်ချီရင်တော့ “ဘဘဗိုလ်ချုပ်ကြီး ကျန်းမာပါစေ။” ဆိုတဲ့ ကပ်ဖားရပ်ဖား မျက်နှာပေးတွေ အဆစ်ပါလာမလား မသိဘူး။ တရုတ်တွေဆီမှာကျတော့ ရှောင်လင်ဘုန်းကြီးတွေလို လက်ဖဝါးလေးတစ်ဘက်ထောင်ပြီး “အော်မီတော်ဖော်” အော်လိုက်ရုံပဲ။ ဂျပန်တွေကျတော့ လက်ဖဝါးနှစ်ဘက်ကို ခြင်ရိုက်သလို ဖျန်းကနဲမြည်အောင်ရိုက်ပြီးမှ မျက်လုံးလေးစုံမှိတ် […]
နယ်စည်းမခြား သွေးချင်းများ
နယ်တွေကိုရောက်ပြီး အချိန်ကြာကြာနေရတဲ့အခါ အဲ့ဒီဒေသရဲ့ ပထဝီတွေ သမိုင်းတွေလိုပဲ ဌာနေတိုင်းရင်းသားတွေရဲ့ မနုဿဗေဒ နောက်ခံတွေကလည်း စိတ်ဝင်စားစရာ ကောင်းလာပါတယ်။ ရှမ်း/မြောက်မှာတုန်းက ကိုးကန့်တိုင်းရင်းသား၊ ဝတိုင်းရင်းသား နဲ့ ပလောင်၊ မြောင်စီးတွေဟာ တမြေတည်း တရေတည်းပေမယ့်လည်း ရုပ်ထွက်၊ မျက်နှာပေါက်၊ ခန္ဓာကိုယ်အချိုးအဆစ်ချင်းက မြင်တာနဲ့ ကွဲပြားခြားနားတယ်။ ရှမ်းချင်းအတူတူမှာလည်း မိုးညှင်း၊ မိုးကောင်းဘက်က ရှမ်းကြီး/ ရှမ်းနီ နဲ့ ကျိုင်းတုံ၊ တာချီလိတ်ရှမ်း သပ်သပ်စီ မြင််ရလိမ့်မယ်။ မနုဿဗေဒဇစ်မြစ်ချင်း မတူကြပဲကိုး။ မကြီးဟုန်ရဲ့ ဗီဒီယိုတွေကြည့်ပြီး ရှောင်ကောကောလေးတွေကို “အိုး ရယ်ချင်တယ်။ ဒါ အကုန်ပဲလား။ ကိုကိုရယ်။” ဆို လှောင်နေတဲ့သူတွေလည်း Anthropology လေးဘာလေး လေ့လာတီးခေါက်ဖို့ ကောင်းပါတယ်။ ဒေလီမှာ ကလပ်ထဲရောက်သွားတုန်းကဆို ကိုယ့်မှာ သိပ်အားငယ်ရတာပဲ။ ကိုယ်တစ်ယောက်တည်း မျက်နှာပြောင်ကြီးနဲ့ […]